Bir Ülke Nasıl Mahvedilir?

16/09/2025

Editör: Ahsen Kahveci

Kanada bitti mi dersiniz, güzelim ülke ne hale geldi?

 Her şeyin çivisi çıkmış durumda. Bir ülke düşünün, 2015 yılında Harper Hükümeti’nden seçimi ezici çoğunlukla alan Liberal Parti ile son 10 yılına girdi. Lideri Justin Trudeau’ydu. Her üç Kanadalıdan ikisi onu destekliyordu. 

Bugün gördüğümüz tabloysa bambaşka bir durumda. Halkın yüzde 65’i Trudeau’yu destekler durumdayken bugün oklar tam tersine dönmüş şekilde.

İfade özgürlüğü: kazanılan bir zafer miydi yoksa sınırları aşmak mıydı?

Trudeau’yu gördükleri her yerde, isteyen herkes ona dilediği hakareti edebiliyor.  Görmese bile arabasının arkasına “F*ck Trudeau!” yazıp dolaşabiliyor. 

Bu ifadelerin bir zafer narası olarak karşımıza çıkması içler acısı bir durum. Trudeau, British Columbia’da kayak yaparken bir kadın ona yaklaşıp buradan defolup gitmesini kendilerine göre “ifade özgürlüğü” olarak gördükleri şekilde dile getirdiği video kısa sürede milyonlarca kişi tarafından izlenmişti. 

Bu tarz ithamlar, davranışlar ülkedeki tansiyonun daha da yükselmesine, kutuplaştırmaya zemin hazırlıyor. Videonun yorumlarını okuduğunuzda da ülkenin nasıl bölündüğünü görebiliyorsunuz. 

Başbakan Trudeau, hata yaptıklarını bizzat kendisi söyledi. 

• konut krizi,

• yaşam pahalılığı, 

• göç sorunları

  
  

 Bunları seçimden önce düzeltilmesi mümkün mü? 

Son sekiz yılın politikaları ve uygulamaları göçmeni göçmene, mülteciyi mülteciye düşürttü. Kontrolsüz büyüme Kanada’yı bir çıkmaza sürüklemiş durumda.  Uluslararası öğrenciler, Kanada’ya girişte sahte belgeler kullandı, geçici işçilerle yerli halk yerine daha düşük bütçelerle işçi göçmen alımları yapıldı.  Göçmen Bakanlığı bu durumu fark etmiş olsa da iş işten geçmiş durumdaydı. Hükümet sıkı bir çalışma içerisinde ancak seçime çok az zaman kalmışken ne kadar etkili olacak tartışılır. 

Federal hükümet, eyalet ve belediye kendi içinde de karmaşa yaşıyor. 

Federal Hükümet, ülke genelinde mutlak bir güce sahip değil. Federal Parlamento’nun yasama yetkisi var, ancak Federal Parlemento’nun altındaki eyaletlerin de yasama organları bulunuyor. 

Eyaletlerin altındaki belediyelerin de yasa çıkarma gücü var. Bölünmüş ve birbirini desteklemeyen bir sistem.

Federal Hükümet göçmenlik sistemiyle ilgilenirken eyalet yönetimiyse sağlık ve eğitim sahasında görevde. Belediyelere kalansa imar yasalarını oluşturup uygulamak. Tüm bunlar, çözümsüz krizlerle boğuşan bir Kanada modeli çıkardı.  Halka yönelik olmayan yüksek maliyetli lüks evler yapıldı, hastaneler tıkandı, randevular gecikti. Gözler tekrardan başbakanda. 

Yalnız şunu atlamamak gerekir: Bu sorunların hiçbiri bir gecede de ortaya çıkmadı, Trudeau zamanında da başlamadı. Ancak Trudeau’nun kararları, bu sorunları derinleştirdi ve halk nezdinde çaresizliğe, güvensizliğe ardından da öfkeye dönüştü. 2025 yılının seçimi, hatta seçimi erkene alma girişimleri, yalnızca Trudeau’yu değil, Kanada’nın geleceğini etkileyecek çok kritik bir seçim olacak.  

Kanada büyük bir projeydi ve mahvedildi.  En başında sorduğum gibi “ Bir ülke nasıl mahvedilir?” cevabı ne yazık ki Kanada veriyor: Göç, sağlık ve siyasi sorunlar.

(Bu konu hakkında daha fazlasını konuştuğumuz YouTube yayınımıza bekleriz. Aşağıdan hemen izleyebilirsiniz.)